“Ελευθεροτυπία” 26.04.2010
του Χρήστου Ζέρβα
Σε πανηγυρική ομολογία της συστηματικής άρσης του απορρήτου των κλήσεων στα τηλεφωνικά κέντρα της «Ελευθεροτυπίας» και άλλων ΜΜΕ, με πρόσχημα την έρευνα κατά της τρομοκρατίας, προχώρησε με ανακοινωσή του το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ.
Επιχειρώντας να απαντήσει στο τεκμηριωμένο με μαρτυρίες και πληροφορίες από δικαστικές πηγές δημοσίευμα του Σαββάτου, το μόνο που καταφέρνει η ΕΛ.ΑΣ. είναι να διαβεβαιώσει ότι τις έρευνες αυτές δεν τις διεξάγει αυθαίρετα, αλλά «με απόλυτο σεβασμό στη νομιμότητα και το κράτος δικαίου»!
Στοιχείο της νομιμότητας μιας αστυνομικής έρευνας ή επιχείρησης δεν είναι μόνο η αυστηρή τήρηση μιας τυπικής δικονομικής διαδικασίας, όπως εδώ η έκδοση εισαγγελικών διατάξεων και βουλευμάτων. Είναι κυρίως ο σκοπός και η μέθοδος που ακολουθούν οι διωκτικές αρχές, οι οποίες ενεργούν πάντα από θέση εξουσίας.
Γενικευμένη
Οι μαρτυρίες των εργαζομένων και των συγγενών τους, που κλήθηκαν σε ανάκριση επειδή έκαναν το «έγκλημα να τηλεφωνήσουν» στην εφημερίδα ημέρες και παραπλήσιες ώρες με προειδοποιητικά τηλεφωνήματα διάφορων οργανώσεων, δεν αφήνουν καμία αμφιβολία. Οι διωκτικές και δικαστικές αρχές προσχώρησαν σε μια πρωτοφανή, γενικευμένη και συστηματική άρση απορρήτου των τηλεφωνικών κλήσεων (και πιθανώς συνδιαλέξεων) ανύποπτων αναγνωστών της εφημερίδας, δημοσιογράφων και εργαζομένων, με κριτήρια άγνωστα και διαδικασίες παντελώς ανέλεγκτες.
Κατά πόσο άραγε μια τόσο εκτεταμένη άρση απορρήτου στα τηλεφωνικά κέντρα της «Ελευθεροτυπίας» και άλλων εντύπων και τηλεοπτικών σταθμών, χωρίς την παραμικρή ένδειξη πιθανής εμπλοκής των ανύποπτων πολιτών-αναγνωστών στην υπόθεση, είναι καθόλα νόμιμη και συνταγματική; Και κυρίως πρόσφορη αστυνομικά;
Ο νόμος 2225/1994 αναφέρει ότι η άρση στρέφεται μόνο κατά συγκεκριμένων προσώπων που έχουν σχέση με την υπόθεση ή συμμετέχουν με άλλο τρόπο σ’ αυτήν.
Κατά τον καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Κων. Χρυσόγονο, η άρση δεν πρέπει να υπερβαίνει τα όρια της αναλογικότητας. Απαιτείται να είναι δηλαδή κατάλληλη και αναγκαία. Καθοριστικό στοιχείο είναι εδώ ο χρόνος διάρκειας της άρσης του απορρήτου, ο οποίος δεν πρέπει να επεκτείνεται χρονικά πολύ πέραν της ώρας του επίμαχου τηλεφωνήματος.
«Υποπτοι»
Το γεγονός ότι από τους πολίτες που τηλεφώνησαν στην «Ε», ορισμένοι μόνο κρίθηκαν «ύποπτοι» και κλήθηκαν για περαιτέρω ανάκριση στον εφέτη-ανακριτή της υπόθεσης, επιβεβαιώνει ότι χρησιμοποιήθηκαν αυθαίρετα και πάντως άγνωστα κριτήρια αξιολόγησης της δήθεν «επικινδυνότητας». Η ΕΛ.ΑΣ. διαψεύδει ότι τέτοια κριτήρια μπορεί να ήταν η συμμετοχή σε πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες. Η μέχρι τώρα συμπεριφορά της, όμως, δεν τη δικαιώνει.
Ανακριτική πηγή διαβεβαίωνε την «Ε» ότι δεν υπάρχει στη δικογραφία υλικό από «νόμιμες» υποκλοπές τηλεφωνικών συνδιαλέξεων των παραπάνω «ύποπτων» πολιτών. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι τέτοιες παρακολουθήσεις (νόμιμες συνακροάσεις) δεν έγιναν.
Η ανακοίνωση
Σε απάντηση δημοσιεύματος της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία» του Σαββάτου, που αναφέρεται σε δήθεν «αυθαίρετες» προανακριτικές ενέργειες των αστυνομικών αρχών εναντίον εργαζομένων της συγκεκριμένης εφημερίδας και συγγενών τους, διευκρινίζεται ότι οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί είναι ανυπόστατοι.
Η Ελληνική Αστυνομία διεξάγει τις έρευνές της με απόλυτο σεβασμό στη νομιμότητα και τους κανόνες του κράτους δικαίου και δεν χρησιμοποιεί προσχηματικές μεθοδεύσεις για να στοχοποιεί πολίτες για τους κοινωνικούς ή πολιτικούς τους αγώνες.
Τέτοιες πρακτικές δεν εκφράζουν την Ελληνική Αστυνομία και ουδεμία σχέση έχουν με τη συστηματική προσπάθεια των Αρχών ενάντια στην τρομοκρατία