To σχέδιο για τον περιορισμό μετάδοσης των πληροφοριών
Μια σειρά από αντισυνταγματικές, επαχθείς διατάξεις έχει ήδη ψηφιστεί από την κυβέρνηση, με νέα δρακόντεια μέτρα στον νόμο του Γιάννη Οικονόμου, με τη σύμφωνη γνώμη του προεδρείου της ΕΣΗΕΑ (ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ), ενώ επίκειται και νέος λογοκριτικός μηχανισμός από ειδικούς επιστήμονες του ΕΣΡ, που εγκρίθηκε από την Ολομέλεια και έχει τεθεί προς διαβούλευση μέχρι τις 20 Ιανουαρίου 2023.
Ταυτότητα και πρόστιμα
Κόντρα στην πρόβλεψη του Συντάγματος περί ελευθερίας του Τύπου, οι εφημερίδες που κυκλοφορούν στην Ελλάδα είναι πλέον υποχρεωμένες να αναγράφουν στην ταυτότητα του φύλλου (σύμφωνα με τoν ν. 4915/2022, παράγραφος 110) την ιδιοκτήτρια εταιρεία και τον πραγματικό μέτοχο, ενώ πρέπει να υπάρχει διευθυντής και διευθυντής σύνταξης, οι οποίοι αμφότεροι είναι μέλη επαγγελματικού σωματείου δημοσιογράφων. Σε περίπτωση κυκλοφορίας φύλλου χωρίς αυτά τα δεδομένα, το ΕΣΡ, το οποίο δεν έχει αρμοδιότητα στον Τύπο –συνεπώς είναι αντισυνταγματική η διάταξη–, θα επιβάλλει πρόστιμο 10.000 ευρώ για κάθε ημέρα κυκλοφορίας.
Φυλάκιση τριών ετών για διασπορά ψευδών ειδήσεων
Με το άρθρο 41 του ψηφισμένου νόμου 5005/22 που φέρει την υπογραφή του Γιάννη Οικονόμου, προβλέπεται ποινή φυλάκισης τριών ετών σε όποιον, δημόσια ή μέσω διαδικτύου, διασπείρει ψευδείς διατάξεις που προκαλούν ζημιά στην οικονομία ή στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή στη δημόσια υγεία. Με την ίδια ποινή τιμωρείται ο εκδότης ή ο αληθινός ιδιοκτήτης του ΜΜΕ με το οποίο τελέστηκε η πράξη.
«Επιτροπή λογοκρισίας»
Σύμφωνα με το άρθρο 22 του ίδιου νόμου, που έτυχε της ένθερμης υποστήριξης της παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ («Συσπείρωση»), ιδρύεται επιτροπή για την τήρηση της δεοντολογίας στα έντυπα – αλλιώς και «επιτροπή λογοκρισίας». Η κυβέρνηση μπορεί να διορίζει ως μέλη της συνδικαλιστές, καθηγητές αλλά και μέλη του ΕΣΡ, που θα καλούν σε ακρόαση τους εκδότες και θα γνωμοδοτούν αν τα έντυπα θα παραμένουν στα σχετικά μητρώα. Σε περίπτωση διαγραφής, τα έντυπα δεν θα μπορούν να λάβουν κρατική διαφήμιση. Η διάταξη αυτή προσκρούσει στο άρθρο 14 παρ. 1 του Συντάγματος περί ελευθερίας του Τύπου αλλά και στο άρθρο 15 παρ. 2 για τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ, στις οποίες δεν περιλαμβάνεται ο Τύπος. Την τελική απόφαση περί της διαγραφής από τα μητρώα, άρα και από την κρατική διαφήμιση, θα λαμβάνει η Διεύθυνση Εποπτείας ΜΜΕ της ΓΓΕΕ, δηλαδή ο εκάστοτε υπουργός.
Απαγορεύσεις μετάδοσης πληροφορίων
Το άρθρο 28 του Σχεδίου Κώδικα Δεοντολογίας Οπτικοακουστικών και Ραδιοφωνικών Προγραμμάτων του ΕΣΡ (συμπεριλαμβανομένου του internet, χωρίς όμως διευκρινίσεις για την έδρα της εταιρείας, την κατάληξη «gr» ή τον ομογενειακό Τύπο ) προβλέπει τα εξής:
«Απαγορεύεται η μετάδοση πληροφοριών και εικόνων που έχουν αρμοδίως χαρακτηριστεί απόρρητες, καθώς και όσες αφορούν την εθνική άμυνα, την ακεραιότητα της χώρας και τη δημόσια ασφάλεια».
Επιπλέον, το άρθρο 22 ορίζει:
«Η δημοσιογραφική έρευνα δεν πρέπει να υποκαθιστά τις αστυνομικές, ανακριτικές ή άλλες αρμόδιες αρχές».