Η ομιλία του Γιώργου Μαθιού Γενικού διευθυντή της DIGEA στην ημερίδα του ΙΟΜ
Καταρχήν χαίρομαι ιδιαίτερα για τη διοργάνωση της σημερινής ημερίδας, που είναι η πρώτη που με σοβαρότητα αντιμετωπίζει το εγχείρημα της ψηφιακής μετάβασης, με την πολιτεία να παίρνει θέση επί της ουσίας, θέτοντας ευθέως τόσο θέμα συντονισμού όσο και θέμα των ρυθμίσεων. Συγχαίρω το ΙΟΜ για την πρωτοβουλία και το θάρρος να αντιμετωπίσουμε, όλοι οι εμπλεκόμενοι , την πραγματικότητα κατάματα.
Η Digea έχει επανειλημμένως μοιραστεί την αγωνία της για την ανάγκη ολοκλήρωσης των ρυθμίσεων που θα επιτρέψουν στη διαδικασία της μετάβασης να ολοκληρωθεί και στην Ελλάδα, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, συντεταγμένα και με βάση την κοινή λογική και τα πραγματικά προβλήματα. Επίσης, είμαστε πρόθυμοι να μοιραστούμε τη γνώση που έχουμε αποκτήσει μέχρι σήμερα με βάση τις εμπειρίες που αποκομίσαμε ολοκληρώνοντας την ψηφιακή μετάβαση για το 60% περίπου του πληθυσμού της χώρας. Γιατί καλές οι απόψεις αυτών που σχεδιάζουν και οραματίζονται αλλά τελικά έχει μεγάλη σημασία και η εμπειρία αυτών που πράττουν. Αυτών που πατάνε το κουμπί και ανάβουν τον πομπό στο βουνό. Αυτών που κλείνουν την αναλογική τους μετάδοση. Αυτών που σηκώνουν το τηλέφωνο κι απαντούν στον Έλληνα που δεν ξέρει που να γυρίσει την κεραία του, δεν καταλαβαίνει γιατί βλέπει το ένα πρόγραμμα και όχι το άλλο, γιατί βλέπει μαύρο και ακούει μόνο φωνή και δεν είναι βέβαιος αν αύριο θα μπορεί να δει το αγαπημένο του πρόγραμμα. Γιατί τελικά οι ενέργειές μας επηρεάζουν την καθημερινή ζωή χιλιάδων συμπολιτών μας, και ακριβώς για το λόγο αυτό θα πρέπει να αποφεύγονται ανεύθυνες και απρογραμμάτιστες κινήσεις. Η επιτυχημένη διαδικασία της ψηφιακής μετάβασης, σύμφωνα με την εμπειρία της Digea, απαιτεί μικρά, οργανωμένα και θετικά βήματα.
Η Digea, εφαρμόζοντας το νομικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε από το 2008 και έθεσε ως ημερομηνία εκκίνησης της διαδικασίας μετάβασης το Νοέμβριο του ίδιου έτους, ξεκίνησε τη μετάβαση αντιμετωπίζοντας ένα περιβάλλον που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί από νεφελώδες έως και εχθρικό. Ένα χρόνο μετά όμως είμαστε περήφανοι γιατί μπορούμε να πούμε ότι καταφέραμε πολλά.
Χτίσαμε την κατανόηση και την αποδοχή της διαδικασίας της μετάβασης μέσα από μία εξαιρετικά επιτυχημένη καμπάνια, ξεκινώντας πριν από 1 χρόνο πραγματικά από μηδενική βάση. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τον Φεβρουάριο του 2009, οι Έλληνες δεν ήξεραν τι είναι επίγεια ψηφιακή τηλεόραση και την ταύτιζαν με συνδρομητικό πακέτο. Όταν πραγματοποιήσαμε τη μετάβαση στην Αττική τον Ιούνιο του 2010, πάνω από 90% των κατοίκων των περιοχών που θα έχαναν το σήμα τους ήταν ενήμεροι για το τι επρόκειτο να συμβεί και για το τι έπρεπε να κάνουν, ενώ ένα εντυπωσιακό ποσοστό που ξεπερνούσε το 60% των κατοίκων γνώριζε με λεπτομέρεια το πότε αυτό θα συνέβαινε. Σήμερα, οι τοπικές κοινωνίες δέχονται με ιδιαίτερα θετική διάθεση την ψηφιακή τηλεόραση, ένα γεγονός που μας επιτρέπει πλέον να μιλάμε για ένα πραγματοποιήσιμο και ρεαλιστικό εγχείρημα.
Διαχειριστήκαμε με απόλυτη επιτυχία τα προβλήματα της μετάβασης με τα συνεχή switch offs, ερχόμενοι κοντά στις τοπικές κοινωνίες και εκμεταλλευόμενοι στο έπακρο τις δυνατότητες και τη δυναμική της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η Digea – με δικά της έξοδα στις περισσότερες περιπτώσεις – τύπωσε εκατοντάδες χιλιάδες στοχευμένα φυλλάδια με τις απαραίτητες πληροφορίες για τους πολίτες που επηρεάζονται άμεσα από τη μετάβαση, εξηγώντας με απλό και διασκεδαστικό τρόπο, πάντα με την βοήθεια της οικογένειας ΚΛΙΚΛΙΚΟΥ, τα απλά βήματα για την προσαρμογή.
Αναπτύξαμε μια πλήρη υποδομή ενημέρωσης, δημιουργώντας μία φιλική και χρηστική ιστοσελίδα, η οποία περιελάμβανε λεπτομερείς χάρτες κάλυψης των ψηφιακών εκπομπών και όλες τις πρακτικές πληροφορίες, ώστε να μπορέσει ο τηλεθεατής να δει ψηφιακά. Χιλιάδες είναι οι επισκέψεις στην ιστοσελίδα μας σε καθημερινή βάση, ενώ ενεργοποιήσαμε και ένα κέντρο τηλεφωνικής υποστήριξης που έχει εξυπηρετήσει μέχρι σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες.
Ενημερώσαμε και συντονίσαμε το εμπόριο, ώστε η αγορά να είναι έτοιμη να υποστηρίξει τη μετάβαση και να μην γίνει εκμετάλλευση των πολιτών.
Αποδείξαμε στην πράξη την αξία της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, τα πλεονεκτήματά της καθώς και τον «πράσινο» χαρακτήρα της, δεδομένης της προοπτικής για ελαχιστοποίηση των ιστών στις κορυφές των βουνών μας.
Καταφέραμε ως εταιρεία, ένα χρόνο μετά τη λειτουργία μας, να έχουμε κάνει τη μετάβαση κομμάτι της ζωής των Ελλήνων και μία θετική αλλαγή μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον. Θεωρούμε ότι λειτουργούμε τόσο σαν Παγοθραυστικό όσο και σαν Αλεξικέραυνο για τους Περιφερειακούς σταθμούς αλλά και τα Κρατικά Κανάλια.
Μόλις πριν από 10 ημέρες πραγματοποιήσαμε με απόλυτη επιτυχία τη μετάβαση στην περιοχή της Θράκης και το Switch Off της Αλεξανδρούπολης, για πρώτη φορά με τη συνεργασία της ΕΡΤ.
Βοηθήσαμε ήδη 8 περιφερειακούς σταθμούς της Αττικής που εμπιστεύτηκαν την ψηφιακή τους μετάδοση στην Digea.
Έχουμε παίξει καθοριστικό ρόλο στο να εντοπιστούν στην πράξη τα κενά των ρυθμίσεων, να υποδείξουμε τις βέλτιστες δυνατές λύσεις με ρεαλισμό και θάρρος και να έχουν δρομολογηθεί σήμερα μια σειρά προσαρμογών, που παρά το δαιδαλώδες περιβάλλον, αναμένουμε να βοηθήσουν στην πράξη αυτή τη διαδικασία. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να εξάρω την υποστήριξη που λάβαμε από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και ειδικότερα από τον ΓΓ κ. Κάτσικα. Σημαντική ήταν, επίσης, η υποστήριξη της ΕΕΤΤ και της ολομέλειάς της, που άκουσαν με ενδιαφέρον τις εμπειρίες μας, έσκυψαν στα προβλήματα που ανέκυψαν και ενεργοποιήθηκαν προς τη σωστή κατεύθυνση, με γνώμονα τη λογική και το συμφέρον των πολιτών.
Έχουμε φέρει το ψηφιακό σήμα σε πάνω από το 60% των Ελλήνων, εφαρμόζοντας πιστά την ΚΥΑ 21161/2008 στο Ξυλόκαστρο, τον Χορτιάτη, το Φιλίππειο, τον Υμηττό, την Αίγινα και το κέντρο εκπομπής «Πλάκα» της Αλεξανδρούπολης.
Μέσα σε όλη αυτή την πορεία η Digea ενήργησε μεθοδικά, με οργάνωση, διαφάνεια, υπευθυνότητα και πολλές φορές με τόλμη. Είμαστε υπερήφανοι καθώς, ένα χρόνο μετά, μπορώ να πω πως έχουμε συμβάλει με καθοριστικό τρόπο, στο να έχουμε σήμερα ως κράτος τη δυνατότητα να μιλάμε ακόμη και για μετάβαση το 2012, κάτι που πριν από ένα χρόνο ηχούσε σαν ανέκδοτο.
Μια και το ζητούμενο σήμερα είναι οι απαιτούμενες ρυθμίσεις, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μερικές βασικές σκέψεις που θα μπορούσαν να επιτρέψουν τη μετάβαση το 2012 να τίθεται ως στόχος που μπορεί να επιτευχθεί. Για να είμαστε, μάλιστα, ακόμη πιο ρεαλιστές, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις πραγματικές διαστάσεις του εγχειρήματος όσο και το περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιούμεθα, θα έθετα ως πιο ρεαλιστικό ορίζοντα την αρχή, με μέσα του 2013. Συγκεκριμένα, λοιπόν, αν έπρεπε να επιλέξω τις βασικές προτεραιότητες, θα πρότεινα να εστιάσουμε στους κάτωθι 2 άξονες:
Οι διαδικασίες αδειοδότησης των σημείων εκπομπής. Η Ψηφιακή Τηλεόραση δεν είναι ένα ακόμη project με κεραίες. Αφορά σε ένα δίκτυο συγκεκριμένο, προδιαγεγραμμένο, στο 99% των περιπτώσεων δεσμευτικό από την αναλογική πραγματικότητα και το συνδυασμό Πομπού- Δέκτη, που αποτελεί αυτό που θα λέγαμε Πλατφόρμα Επίγειας Τηλεοπτική Μετάδοσης, με συγκεκριμένες προδιαγραφές εκπομπής που έχουν προκύψει, για πρώτη φορά, από μια εξαιρετικά αξιόλογη μελέτη. Η ανάπτυξη αυτού του δικτύου δεν εναπόκειται στην επιχειρηματικότητα και τις πρωτοβουλίες της. Πρόκειται ξεκάθαρα για την εφαρμογή μιας Υπουργικής απόφασης. Επομένως, το έργο αυτό δεν πρέπει να μπαίνει στο ίδιο τσουβάλι με όλα τα άλλα δίκτυα, και να καλείται ο ιδιώτης να αποδείξει μέσα από μία εξαιρετικά επίπονη και σε πολλές περιπτώσεις πραγματικά αδιέξοδη διαδικασία, ότι το κράτος σωστά μας έστειλε να εκπέμψουμε από το συγκεκριμένο σημείο, με τη συγκεκριμένη ισχύ και με το συγκεκριμένο διάγραμμα! Το εγχείρημα δεν είναι απλά επίπονο, είναι και χρονοβόρο, όπως μας έδωσε τη διάσταση και ο κ. Κανέλλος, αλλά κυρίως είναι κοστοβόρο. Η διαδικασία αυτή αναμένεται να στοιχίσει στη Digea τουλάχιστον 2.000.000€ μόνο για το κύριο δίκτυο και φαντάζομαι κάτι ανάλογο θα πρέπει να ξοδέψει και η ΕΡΤ αλλά και οι Περιφερειακοί πάροχοι. Εάν αυτό δεν είναι ένα παράδειγμα φράγματος στην ανάπτυξη τότε τι είναι; Πάνω από 5.000.000€ -συνολικά- για να μεταφέρονται φάκελοι με πανομοιότυπες μελέτες στις υπηρεσίες του κράτους χωρίς να συνυπολογίσουμε τις εργατοώρες των υπαλλήλων που τους λαμβάνουν για να τους επεξεργαστούν! Πάνω από 5.000.000€ -συνολικά- που θα μπορούσαν να δοθούν για την πραγματοποίηση του ίδιου του έργου! Η πρότασή μας λοιπόν είναι απλή και ξεκάθαρη: η Ψηφιακή Τηλεόραση να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στην συντριπτική πλειοψηφία τους οι εκπομπές θα πραγματοποιηθούν από εξαιρετικά απομακρυσμένα σημεία στις κορυφές των βουνών, από ήδη υπάρχοντα κέντρα εκπομπής, κατεβάζοντας την εκπεμπόμενη ισχύ ακόμη και στο 15% της αναλογικής και σαφώς έξω από οποιοιδήποτε αστικό ιστό. Τα πράγματα είναι απλά. Χρειάζεται λίγη κοινή λογική και θάρρος από τους εμπλεκόμενους φορείς και μπορούμε να το πραγματοποιήσουμε. Να κάνουμε στην πράξη την αρχή για να γλιτώσουμε σιγά σιγά από τον κακό εαυτό μας.
Το επιχειρηματικό αύριο των εμπλεκόμενων φορέων και επιχειρήσεων. Η ψηφιοποίηση σε όλο τον κόσμο είναι μια διαδικασία βελτιστοποίησης της τηλεοπτικής εμπειρίας. Σήμερα βρίσκομαι στο Τόκυο και «ζαπάροντας» στην τηλεόραση βλέπω όλα τα ελεύθερα κανάλια να εκπέμπουν σε υψηλή ανάλυση. Ακόμη και το ρεπορτάζ από την ψαραγορά. Συγκρίνοντας με την τηλεόραση του σήμερα στην Ελλάδα έχω το ίδιο συναίσθημα που ένιωθα την Κυριακή, βλέποντας για εκατοστή φορά το ασπρόμαυρο Λατέρνα Φτώχεια και Φιλότιμο συγκρινόμενο με την έγχρωμη τηλεόραση… Πρέπει άμεσα να υπάρξει ένα σαφές και βιώσιμο πλαίσιο για το αύριο. Ένας σχεδιασμός που θα επιτρέψει στον Έλληνα να απολαύσει και αυτός τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας. Το πλαίσιο πρέπει να φτιαχτεί λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες αυτής της αγοράς, το γεγονός ότι η χώρα δεν έχει, ούτε φαίνεται ότι θα αποκτήσει στα επόμενα 10 χρόνια, μια αξιόπιστη και οικονομικά βιώσιμη καθολική πλατφόρμα διανομής τηλεοπτικού περιεχομένου, ενημέρωσης, διασκέδασης και επιμόρφωσης των Ελλήνων υψηλής ποιότητας. Πόσο μάλλον λαμβάνοντας υπόψη το τρέχον οικονομικό περιβάλλον αλλά και το πώς αυτό διαμορφώνεται στα επόμενα 5 χρόνια. Πρέπει, λοιπόν, να δημιουργηθεί ένα οικονομικό και θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέψει στους παρόχους Ελληνικού περιεχομένου να συνεχίσουν να το παρέχουν με επιτυχία αλλά και με βιώσιμο τρόπο. Γιατί, τι να τους κάνουμε τους αυτοκινητοδρόμους αν δεν έχουμε να βάλουμε μέσα αυτοκίνητα? Τι να τα κάνουμε τα δίκτυα αν αυτά χρησιμοποιούνται κατά 90% για «κατέβασμα» παράνομου περιεχομένου? Η Digea είναι μέλος της BNE (Broadcasting Networks Europe) όπου ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου συμμετέχω προσωπικά σε συζητήσεις που αφορούν στα στάνταρντ της τρισδιάστατης τηλεόρασης, προβλήματα που απασχολούν τους υπόλοιπους Ευρωπαίους σήμερα. Δεν σας κρύβω ότι ντρέπομαι που στη χώρα μου ακόμη δεν έχουμε καταφέρει τα αυτονόητα. Πραγματικά ντρέπομαι. Ειδικά δε στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι μπορούμε να παίξουμε πραγματικά ηγετικό ρόλο και να καθορίσουμε τις εξελίξεις, δεδομένου ότι έχουμε την πλέον διαδεδομένη πλατφόρμα στην Ευρώπη.
Μια και αναφέρθηκε τελευταία, ιδιαίτερα με πολλές επιστολές έχουν φτάσει από κάποια κανάλια στους αρμόδιους φορείς, θα ήθελα να κάνω μια τοποθέτηση αναφορικά με το χάρτη της μετάβασης. Αν και αρκετά φιλόδοξος στη σύλληψη, δε σας κρύβω ότι και εμείς στην αρχή τον είχαμε αντιμετωπίσει με κάποιο φόβο. Με την κατάλληλη επικοινωνία, όμως, δείχνει να δουλεύει. Στην Αλεξανδρούπολη, μια πόλη που στο μεγαλύτερο ποσοστό της έχασε το αναλογικό της σήμα, 3 ημέρες μετά τη μετάβαση είχαν πουληθεί πάνω από 25.000 αποκωδικοποιητές και η πόλη είχε ψηφιοποιηθεί σε ποσοστό που ξεπερνούσε το 95%! Σε τρεις ημέρες μόνο! Σωστή επικοινωνία, θάρρος και ξεκάθαρα μηνύματα είναι ο δρόμος και η μετάβαση είναι μια πραγματοποιήσιμη διαδικασία. Στις άλλες χώρες η ψηφιακή μετάδοση πραγματοποιήθηκε ως επί το πλείστον μέσα από ελεύθερες συχνότητες που είχαν δεσμευτεί για αυτό το σκοπό από παλιά και κράτησε από 5 έως 10 χρόνια. Στην Ελλάδα του άναρχου συχνοτικού περιβάλλοντος, δυστυχώς αυτό δεν είναι εφικτό. Ούτε ο χρόνος γιατί μιλάμε πολύ και κάνουμε λίγα, ούτε η διαδικασία γιατί δεν παίρνουμε ποτέ αποφάσεις.
Στην Ελλάδα έχουμε ένα καλό και ένα κακό. Το καλό είναι ότι το 95% των Ελλήνων χρησιμοποιούν την κεραία στην ταράτσα τους ως πρωτεύον σημείο λήψης του τηλεοπτικού σήματος. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι το αντίστοιχο ποσοστό στην Γερμανία είναι 7%! Αυτό σημαίνει πως ότι λέμε για την μετάβαση αμέσως έχει ενδιαφέρον για το σύνολο του πληθυσμού και μας προσέχουν. Το ίδιο γεγονός, όμως, δηλαδή ότι επίσης το 95% των Ελλήνων χρησιμοποιούν την κεραία στην ταράτσα τους ως πρωτεύον σημείο λήψης του τηλεοπτικού σήματος έχει ως αποτέλεσμα ότι επηρεάζουμε το σύνολο του πληθυσμού όταν πραγματοποιούμε μια τέτοια αλλαγή, κάτι που πρέπει να γίνεται με υπευθυνότητα και ευαισθησία. Ο χάρτης λοιπόν της μετάβαση δουλεύει γιατί επιτρέπει στην πράξη να δώσουμε ψηφιακό σήμα στο 85% του πληθυσμού, στερώντας το αναλογικό σήμα μόνο από το 10-15% αυτού. Σίγουρα δεν είναι ιδεατό αλλά εκτός από την πολιτική, και στην ψηφιακή μετάβαση πρέπει κανείς να εστιάζει στο εφικτό και όχι στο ιδεατό. Ειδικά όταν αναγκάζεται να τρέξει και έχει αποφασίσει επιτέλους όχι μόνο να μιλάει για μετάβαση, αλλά να οδηγηθεί σε αυτήν.
Κλείνοντας, θα ήθελα να κάνω μια αναφορά στο ψηφιακό μέρισμα. Όπως πάντα, θα ξαναπώ ότι είναι νωρίς ή μάλλον για να συζητήσουμε πρέπει πρώτα να λύσουμε τα θεμελιώδη προβλήματά μας και κυρίως να διασφαλίσουμε τις συχνότητές μας, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες συντονισμού με τις γειτονικές χώρες. Η Ελλάδα είναι μια χώρα με γείτονες πολλών ταχυτήτων και οι συχνότητες, με την ευρύτερη έννοια του χωροσυχνοτικού πλέγματος, αποτελούν μια εξίσωση για πολύ δυνατούς λύτες. Κάποιοι γείτονες σπεύδουν να εκμεταλλευτούν τις συχνότητες που απελευθερώνονται για να εκπέμψουν αναλογικά, ενώ κάποιοι άλλοι ξεκινούν νωρίς να εκπέμπουν ψηφιακά. Η λύση είναι μονόδρομος. Γρήγορη μετάβαση και κάλυψη των ψηφιακών συχνοτήτων, γιατί αυτές αποτελούν το μέλλον. Είναι οι μόνες που θα προστατεύονται μετά το 2015. Την περιουσία των ουρανών πριν την κάνουμε κομμάτια και τη μοιράσουμε για να την εξαργυρώσουμε, θα πρέπει να την ορίσουμε και να τη διασφαλίσουμε. Τέλος, θα ήθελα να κάνω μια αναφορά στο πρόβλημα των παρεμβολών που δημιουργεί η τόσο κοντινή χρήση των συχνοτήτων για τηλεπικοινωνιακή εκπομπή και λήψη στην λήψη τηλεοπτικού σήματος. Οι οργανισμοί ACT, EBU, Digitag και BNE εξέδωσαν πρόσφατα ένα υπόμνημα όπου προτείνουν μια σειρά από προβλέψεις που θα επέτρεπαν στις χώρες που θα επιλέξουν τη χρήση μέρους του ψηφιακού μερίσματος για τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες να το κάνουν, ελαχιστοποιώντας τις επιπτώσεις των παρεμβολών για τους τηλεθεατές. Τέτοια μέτρα θα ήταν η χρήση συσκευών με κατάλληλα φίλτρα, η τοποθέτηση τοπικών αναμεταδοτών στα σημεία που οι τηλεθεατές αντιμετωπίζουν πρόβλημα κ.α.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας. Θα ήθελα με την σειρά μου να ευχηθώ η επίγεια ψηφιακή τηλεόραση να αποτελέσει ίσως το πλαίσιο για την ευρύτερη ρύθμιση ενός ταλαιπωρημένου χώρου τόσο σε τεχνικό όσο και θεσμικό επίπεδο. Ένα μέσο που οι Έλληνες έχουν τιμήσει με πάνω από 3,5 ώρες τηλεθέαση σε ημερήσια βάση και ήρθε η ώρα να περάσει στην επόμενη φάση του, δίνοντας πίσω στο πολυάριθμο πιστό κοινό του υψηλή ανάλυση, τρισδιάστατη τηλεόραση, πολυκάναλο ήχο, αμφίδρομες υπηρεσίες και περισσότερες επιλογές.
