Όπως γνωρίζετε, στην τηλεόραση είμαστε στα πρόθυρα μιας νέας εποχής, στο πέρασμα στην ψηφιακή τηλεόραση. Οι σχετικές προθεσμίες έχουν ήδη αρχίσει να παρέρχονται αλλά γίνεται προετοιμασία για να προχωρήσουμε γρήγορα, σε αυτή τη νέα περίοδο για τα τηλεοπτικά μας πράγματα.
Δεν θα αναφερθώ με λεπτομέρειες στο νομοθετικό έργο. Να πω μόνον ότι πρόσφατα περάσαμε από το Υπουργικό Συμβούλιο και τα περί διάκρισης παρόχου, περιεχομένου και δικτύου για την προκήρυξη του φάσματος. Σε αυτό το πλαίσιο είναι σημαντικό η δημόσια τηλεόραση να μπορέσει να αντεπεξέλθει και να μπει σε καινούργιες βάσεις.
Η προσπάθεια στηρίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες: Ο πρώτος πυλώνας αφορά τη θεσμική της ανεξαρτησία. Όπως ξέρετε, όλα αυτά τα χρόνια η ΕΡΤ λειτουργεί υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τους διορισμούς της διοίκησης, διευθύνοντος συμβούλου κ.τ.λ., με τον έλεγχο, φυσικά, της Βουλής.
Από τον προηγούμενο υπουργό Επικρατείας κ. Μόσιαλο ανατέθηκε – και η εντολή αυτή ανανεώθηκε- σε ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό τον καθηγητή κ. Νίκο Αλιβιζάτο, να επεξεργαστεί ένα καινούργιο θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία της δημόσιας τηλεόρασης, με στόχο να κοπεί τελείως ο ομφάλιος λώρος που συνδέει τη λειτουργία της με την κυβέρνηση.
Αυτό το σχέδιο νόμου προφανώς δε θα περάσει από αυτήν τη Βουλή. Θα έρθει στην επόμενη Βουλή. Θεωρήσαμε όμως απαραίτητο να το καταθέσουμε. Για την ακρίβεια, κατατέθηκε χθες στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, ώστε να αποτελέσει τη βάση για έναν διάλογο που πρέπει να ξεκινήσει από σήμερα και να ολοκληρωθεί σύντομα, ώστε εγκαίρως να περάσουμε στη νέα εποχή.
Το σχέδιο νόμου, τον οποίον έστειλα προς συζήτηση στη Βουλή χωρίς δικές μου παρατηρήσεις, σας αποστέλλεται ηλεκτρονικά. Θέλω όμως να επισημάνω σήμερα ορισμένα στοιχεία.
Η βασική, ριζοσπαστική κατά την εκτίμησή μου, καινοτομία του είναι η δημιουργία ενός ανεξάρτητου Εποπτικού Συμβουλίου με 9ετή θητεία, το οποίο θα αποτελεί ουσιαστικά το σώμα που θα ελέγχει τη δημόσια τηλεόραση. Το Εποπτικό Συμβούλιο θα διορίζει το διευθύνοντα σύμβουλο, ο οποίος θα έχει την απόλυτη αρμοδιότητα και τις εξουσίες για να διοικεί την ΕΡΤ. Ο διευθύνων σύμβουλος θα λογοδοτεί στο Εποπτικό Συμβούλιο. Δεν θα λογοδοτεί σε κανένα κυβερνητικό όργανο. Η θητεία του είναι 9ετής θητείας με δυνατότητα ανανέωσης μέχρι τα 12 χρόνια, ώστε να μπορεί να έχει την απόσταση και την αυτονομία απέναντι στην κυβέρνηση. Τις ακριβείς διαδικασίες θα τις δείτε.
Το Εποπτικό Συμβούλιο θα εκπονεί 10ετές στρατηγικό σχέδιο για την ΕΡΤ, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος θα καταρτίζει κάθε χρόνο ένα επιχειρησιακό σχέδιο, με βάση το οποίο θα ελέγχεται. Το σχέδιο αυτό θα έχει συγκεκριμένους δείκτες, που θα αποτελούν και το κριτήριο της επιτυχίας του ή όχι.
Παράλληλα, θα δημιουργηθεί και μια επιτροπή δεοντολογίας και ένας μεσολαβητής. Η επιτροπή δεοντολογίας -πέρα από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης το οποίο ασκεί κατασταλτικό έλεγχο- θα θεσμοθετήσει τις διαδικασίες με τις οποίες θα λειτουργούν οι άνθρωποι της δημόσιας τηλεόρασης. Και θα υπάρχει και ο μεσολαβητής, ο οποίος θα αντιμετωπίζει ζητήματα που θα ανακύπτουν στην καθημερινή διαχείριση.
Αυτό, με δυο λόγια, είναι το νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο κατατέθηκε στην Επιτροπή Διαφάνειας της Βουλής.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την αναδιοργάνωση της ίδιας της ΕΡΤ. Ξέρετε ότι έχουν γίνει ήδη κάποια βήματα, στα οποία θα αναφερθώ στη συνέχεια. Εκείνο το οποίο εμείς ζητήσαμε, με στοιχεία από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΡΤ, ήταν να κάνουμε μια πρώτη αποτίμηση των δεδομένων, να γίνει μια προμελέτη, ένα κείμενο προδιαγραφών -αν θέλετε- για την παραγγελία μιας ολοκληρωμένης μελέτης αναδιοργάνωσης της δημόσιας τηλεόρασης. Νομίζω ότι υπάρχουν πάρα πολύ μεγάλα περιθώρια μείωσης του κόστους και βελτίωσης της απόδοσης της δημόσιας τηλεόρασης.
Ένα πρώτο στοιχείο που προέκυψε ήταν υπάρχουν περιθώρια μείωση εξόδων της τάξεως του 15%, το οποίο προέρχεται από σειρά παραγόντων όπως η αναδιοργάνωση του προσωπικού, ο τρόπος που προμηθεύεται το τηλεοπτικό πρόγραμμα και οι λειτουργικές δαπάνες. Σχετικά με την αναδιοργάνωση του προσωπικού, όπως ξέρετε, η ΕΡΤ έχει ελλείψεις σε ορισμένες ειδικότητες και πλεόνασμα σε άλλες, άρα όλο αυτό πρέπει να αναδιοργανωθεί σε ορθολογικές βάσεις.
Αυτήν την προμελέτη –θα την πω έτσι- δεν θα τη δώσουμε στη δημοσιότητα, γιατί ακριβώς δεν είναι σε ολοκληρωμένη μορφή. Για την επόμενη διοίκηση, όμως, νομίζω ότι μπορεί να αποτελέσει έναν οδηγό, για να παραγγείλει πια μια ολοκληρωμένη μελέτη αναδιοργάνωσης της δημόσιας τηλεόρασης.
Αυτά αναφορικά με κάποιες μελλοντικές ενέργειες. Στο τι έχει γίνει τώρα.
Θέλω να σημειώσω, απλώς, μερικούς αριθμούς. Δε θέλω με κανέναν τρόπο να υποκαταστήσω τη διοίκηση της ΕΡΤ. Αυτή είναι αρμόδια, όμως, οφείλω όμως να επισημάνω ότι έχουν επιτευχθεί σημαντικά αποτελέσματα μέχρι τώρα:
Σε σχέση με το 2009, για παράδειγμα, οπότε είχαμε έλλειμμα της τάξεως των 10 εκατομμυρίων. Σήμερα έχουμε φθάσει σε 63 εκατομμύρια πλεόνασμα. Έχει μειωθεί το προσωπικό περίπου κατά 1300 άτομα. Έχει μειωθεί σημαντικά το κόστος των τηλεοπτικών παραγωγών, όπως και το κόστος των εξωτερικών παραγωγών, σχεδόν στο ένα τρίτο. Προχώρησε η υπόθεση της συγχώνευσης της ΕΤ1 με το ΠΡΙΣΜΑ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για το πρόγραμμα και για την εξοικονόμηση του προγράμματος. Προχωράει η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας. Θυμίζω: Περαία και το κτίριο της οδού Ρηγίλλης. Αποφασίστηκε η επιστροφή του ανταποδοτικού τέλους για τις ημέρες της απεργίας, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία καταβολής προμερίσματος 5 εκατομμυρίων στο Δημόσιο. Αλλάζει ο κανονισμός του προσωπικού ασφαλείας. Θυμόσαστε ότι όταν κοίταξαν τι έγινε με τις απεργίες, αποκαλύφθηκε ότι στην καλύτερη περίπτωση, μόνο το 20% δεν πληρωνόταν ή υπήρχε ένα σύστημα… περίπου αμειβόμενης απεργίας και αλλάζει αυτός ο κανονισμός. Έγινε η πρόσληψη των συμβασιούχων. Νομίζω, για πρώτη φορά δημοσιεύτηκαν τα κριτήρια, τα αποτελέσματα και όλα έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο. Υπήρξε μια γενικότερη εξοικονόμηση δαπανών, η οποία αντικατοπτρίζεται και σε αυτά τα αποτελέσματα.
Επαναλαμβάνω, λοιπόν, δύο πυλώνες: Ο ένας είναι η αναδιοργάνωση, ο άλλος η θεσμική ανεξαρτησία. Θα σας δοθούν αυτά, με περισσότερες λεπτομέρειες.
Παρακαλώ τις ερωτήσεις σας.
ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΣ: ΄Ηθελα να τοποθετηθείτε σχετικά με την ερώτηση που κατέθεσε ο κ. Παπαδημούλης στη Βουλή για το κόστος των εσωτερικών παραγωγών στην ΕΡΤ. Ποιο είναι αυτό το κόστος;
ΚΑΨΗΣ: Έχω ζητήσει να ενημερωθώ από τη Διοίκηση της ΕΡΤ. Δεν έχω πάρει ακόμη αυτά τα στοιχεία.
ΑΝΤΖΟΛΕΤΟΣ: Το δημοσίευμα της ΑΥΓΗΣ που ανέφερε για κόστος ανά επεισόδιο 600-12.000 ευρώ;
ΚΑΨΗΣ: Μίλησα χθες βράδυ με τον κ. Ταγματάρχη και του ζήτησα να μου δώσει όλα αυτά τα στοιχεία. Αλλά ειδικά για μία εκπομπή που μου είπε, μου εξήγησε ότι έπρεπε να πληρωθεί ένας μαέστρος –αν θυμάμαι καλά- με 1.000 ευρώ ανά εκπομπή και όπως είναι σήμερα το πλαίσιο της ΕΡΤ, αυτό ήταν αδύνατον να γίνει με μπλοκάκι. Δεν μπορεί να του ανατεθεί για 4 εκπομπές. Έπρεπε, λοιπόν, να γίνει εξωτερική παραγωγή, αυτή η εξωτερική παραγωγή όμως χρησιμοποιούσε -πληρώνοντας ενοίκιο- το δυναμικό και τον εξοπλισμό της ΕΡΤ. Τελικά, έβγαιναν αυτά τα 1.000 ευρώ για τον μαέστρο. Θέλω να πω ότι τα νούμερα δεν απεικονίζουν κατ’ ανάγκην το πραγματικό κόστος, αλλά δεν θα υπεισέλθω περαιτέρω γιατί δεν έχω αυτή τη στιγμή τα στοιχεία. Θα υπάρξει όμως απάντηση.
ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ: Θα ήθελα να σας ρωτήσω πώς θα διορίζεται το ανεξάρτητο εποπτικό συμβούλιο και εάν όλο αυτό που περιγράψατε θα έχει αναφορά στο Κοινοβούλιο με κάποια μορφή, γιατί μέχρι σήμερα έχει μία αναφορά στη Βουλή όλο αυτό, με έναν τρόπο. Αυτό το νέο σχήμα θα έχει τέτοιου είδους αναφορά;
ΚΑΨΗΣ: Όπως προτείνεται από την Επιτροπή, η επιλογή των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου θα γίνεται από έναν ανεξάρτητο φορέα, ο οποίος θα αποτελείται από έναν εξειδικευμένο φορέα που θα προκύπτει με διαγωνισμό καθώς και από έναν πανεπιστημιακό φορέα. Ο φορέας επιλογής θα διενεργεί διαγωνισμό, θα κάνει την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων και θα καταρτίζει τη λίστα με τους 10 υποψήφιους που συγκέντρωσαν την υψηλότερη βαθμολογία.
ΙΩΑΝΝΟΥ: Ήθελα να ρωτήσω το εξής: Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του σχεδίου που θα φτιάχνει η Επιτροπή, του 10ετούς πλάνου και του επιχειρησιακού σχεδίου που θα κάνει ο διευθύνοντας σύμβουλος κάθε χρόνο.
ΚΑΨΗΣ: Το πλάνο αυτό θα αφορά στρατηγικούς στόχους, δεκαετίας.
ΙΩΑΝΝΟΥ: Οικονομικούς στόχους;
ΚΑΨΗΣ: Όχι μόνον. Τη στρατηγική της δημόσιας Τηλεόρασης: Σε ποιους τομείς και ποια μέσα θα αναπτυχθεί (το internet, web tv κ.λπ.) ό,τι αποφασίσουν. Το ετήσιο πλάνο θα είναι πολύ περισσότερο διευκρινιστικό.
ΙΩΑΝΝΟΥ: Το ετήσιο επιχειρησιακό πλάνο θα εγκρίνεται από το συμβούλιο στη συνέχεια; Διευκρινίστε μας τον διακριτό ρόλο μεταξύ του εποπτικού συμβουλίου, το οποίο –αν κατάλαβα καλά- ουσιαστικά θα ελέγχει το πρόγραμμα, σε σχέση με το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης;
ΚΑΨΗΣ: Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης ελέγχει κατασταλτικά όλα τα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα. Το εποπτικό συμβούλιο θα αποτελεί τη διοίκηση της ΕΡΤ, όχι όμως τη διαχείριση. Το εποπτικό συμβούλιο είναι μόνο για τη δημόσια Τηλεόραση, για την ΕΡΤ.
ΙΩΑΝΝΟΥ: Αν δεν κάνω λάθος αναφερθήκατε σε κάποια Επιτροπή η οποία θα ελέγχει τη δεοντολογία.
ΚΑΨΗΣ: Να εξηγήσω: Κάνουμε ειδήσεις. Ποιες είναι οι αρχές που διέπουν τις ειδήσεις; Επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω την εμπειρία μου από την εφημερίδα. Όταν γράφουμε ένα ρεπορτάζ έχουμε δέκα αρχές οι οποίες ακολουθούνται. Κάθε εφημερίδα μπορεί να έχει τις δικές της. Ποιες είναι λοιπόν οι αρχές που ακολουθεί η δημόσια Τηλεόραση;
ΙΩΑΝΝΟΥ: Δηλαδή, αυτό είναι στα πρότυπα της Επιτροπής Δεοντολογίας που έχουν και τα ιδιωτικά κανάλια, κάτι τέτοιο λέτε;
ΚΑΨΗΣ: Δεν γνωρίζω εάν έχουν τα ιδιωτικά κανάλια.
ΙΩΑΝΝΟΥ: Θεωρητικά προβλέπεται ότι έχουν και συμμετέχουν κάποιοι, με ανάλογες αρμοδιότητες αν κατάλαβα καλά.
ΚΑΨΗΣ: Η Επιτροπή θα επεξεργάζεται τις κατευθυντήριες γραμμές στα θέματα δεοντολογίας των προγραμμάτων της δημόσιας Τηλεόρασης.
ΧΑΪΜΑΝΤΑ: Κύριε Υπουργέ, δεν θα «έτρωγα» τον πολύτιμο χρόνο σας, εάν δεν χρησιμοποιούσε το όνομά σας ο κ. Ταγματάρχης, όταν του είχα κάνει την αντίστοιχη ερώτηση προ μηνός ή διμήνου, που αφορούσε στο εξής: Εάν η ΕΡΤ, στο εξής, έχοντας κάποια ελκυστικά προϊόντα, όπως είναι το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, η Ολυμπιάδα, θέλει να διαδραματίσει ένα ρόλο σε ανταγωνιστικά πλαίσια, αναφορικά με την εμπορική διαφήμιση. Είχε χρησιμοποιήσει το όνομά σας και είχε πει ότι ενδεχομένως είναι και πολιτική θέση. Και βεβαίως ανάγει στο δικό σας πρόσωπο, στην τρέχουσα συγκυρία. Σκοπεύει η ΕΡΤ να ξαναμπεί σε αυτό, γιατί είναι λίγο πίσω.
ΚΑΨΗΣ: Αυτό το θέμα απαιτεί μεγάλη συζήτηση… εάν πρέπει ή δεν πρέπει η δημόσια Τηλεόραση να μπαίνει στην εμπορική διαφήμιση. Υπάρχουν απόψεις ένθεν κακείθεν. Νομίζω ότι αυτά είναι ακριβώς ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη δημόσια Τηλεόραση. Δε θα ήθελα εγώ αυτή τη στιγμή με τις προσωπικές μου απόψεις να προκαταλάβω τι θα γίνει στο μέλλον. Είμαστε στα πρόθυρα μιας νέας εποχής, την οποία πρέπει να σχεδιάσουμε με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο. Θα είναι λάθος να βιαζόμαστε και να κάνουμε ρυθμίσεις οι οποίες δεν θα αντέξουν στο χρόνο. Γι’ αυτό λοιπόν θα προτιμήσω να αφήσω για μετά τις εκλογές, το εποπτικό συμβούλιο να καθορίσει αυτή τη στρατηγική.
ΜΙΧΑΗΛ: Βλέπω ότι έχετε κάνει μία προετοιμασία για όλη αυτή τη στρατηγική και είπατε ότι η επόμενη Βουλή θα πρέπει να αρχίσει σιγά-σιγά. Το ερώτημά μου είναι το εξής και είναι πιστεύω βάσιμο: Ποιες εγγυήσεις έχετε ότι όντως αυτή η προετοιμασία που έχετε κάνει και αυτή η συζήτηση που πρέπει να γίνει από την επόμενη Βουλή θα γίνει γιατί θα είναι κάποια άλλη κυβέρνηση η οποία μπορεί να έχει άλλες προτεραιότητες και άλλο τρόπο.
ΚΑΨΗΣ: Καμία εγγύηση και καμία διαβεβαίωση δεν έχουμε. Αυτή η κυβέρνηση φιλοδοξεί να αφήσει ό,τι καλύτερο μπορεί για την επόμενη κυβέρνηση, να βοηθήσουμε την επόμενη κυβέρνηση να ξεκινήσει πιο γρήγορα. Και το ζήτημα του φάσματος θα μπορούσαμε να το αφήσουμε για την επόμενη κυβέρνηση, αλλά θα καθυστερούσε και θα είχε πρόβλημα να εισπράξει το ψηφιακό μέρισμα. Προσπαθούμε λοιπόν να το περάσουμε -θα περάσει από αυτή τη Βουλή- για να μπορεί να γίνει πιο γρήγορα η ουσιαστική δουλειά, που είναι η αδειοδότηση των καναλιών. Επιδίωξή μας είναι να βγάλουμε όση περισσότερη δουλειά μπορούμε.
ΜΑΡΑΘΙΑΣ: Ήθελα να ρωτήσω εάν έχουμε κάτι νεώτερο, σε σχέση με την Κοινή Υπουργική Απόφαση για τα μισθολογικά στα δημόσια Μέσα.
ΚΑΨΗΣ: Είμαστε σε συνεννόηση με το υπουργείο οικονομικών. Προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατόν.
ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ: Θα το έχουν κάνει μέχρι τις 14 Μαΐου;
ΚΑΨΗΣ: Ελπίζω. Να δεσμευτώ… μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας.
ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ: Λέω μέχρι τις 14 Μαΐου, επειδή ξέρετε ότι ο κ. Κουτρουμάνης καλεί όλους να υπογραφούν όλα μέχρι τις 14 Μαΐου. Εάν δεν έχουν υπογραφεί μέχρι τις 14, θα πάμε όλοι… ξέρετε…
ΚΑΨΗΣ: Ελπίζω πολύ γρηγορότερα. Με Κοινή Υπουργική Απόφαση θα βγουν οι νέοι μισθοί στην ΕΡΤ, το ΑΠΕ και τη Γραμματεία. Ελπίζω μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Ας κρατήσω μία μικρή επιφύλαξη.
ΦΟΥΡΛΗΣ: Ήθελα να ρωτήσω, προτίθεστε να ασχοληθείτε λεπτομερέστατα ή να επανεξετάσετε το καθεστώς σε σχέση με τη δυνατότητα να εργάζονται ή να μην εργάζονται ταυτόχρονα δημοσιογράφοι, προσωπικό σε κρατικούς φορείς, εν προκειμένω ΕΡΤ, Αθηναϊκό Πρακτορείο, Γενική Γραμματεία και σε Μέσα Ενημέρωσης;
ΚΑΨΗΣ: Αυτό είναι ένα ανοικτό ζήτημα το οποίο, επειδή ακριβώς υπάρχουν πολλές απόψεις, δεν ξέρω αν θα το αντιμετωπίσουμε σ’ αυτή την κυβέρνηση. Μπορούμε να το συζητάμε πάρα πολλές ώρες. Γνωρίζετε και τις απόψεις τις ΕΣΗΕΑ.
