Ανοιχτή Επιστολή του Δημήτρη Ι. Τσαλαπάτη
π. Α’ Αντιπροέδου ΕΣΗΕΑ – π. Προέδρου ΠΟΕΣΥ
Η διαχείριση από την Κυβέρνηση της κρίσης που έχει προκαλέσει η πανδημία, έχει ως κεντρική ιδέα « Μένουμε σπίτι», που κατευθύνει, ανατρέπει και επιβάλλει καταστάσεις. Εδραιώνεται από διαφημιστική καμπάνια μέσα από τις εφημερίδες και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ, με μπλόκα στους δρόμους και κυρίως με την εκτροπή της ΕΡΤ από τον ρόλο της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Η εξάρτηση της ενημέρωσης από την κρατική εξουσία έστω και με την δικαιολογία της κρίσης, δεν είναι ό τι καλύτερο για την δημοσιογραφική λειτουργία χωρίς δεσμεύσεις και την ελευθερία της έκφρασης, που οφείλουν να υπηρετούν οι δημοσιογράφοι ( εργαζόμενοι , άνεργοι, σε επίσχεση, απλήρωτοι , ανασφάλιστοι, όμηροι από λουκέτα ιδιοκτητών, βετεράνοι του επαγγέλματος), οι οποίοι παρά όλα αυτά προσπαθούν να ανταπεξέλθουν.
Οι εξελίξεις βέβαια προβλέπονται ραγδαίες με τις ανατροπές που αναμφίβολα προκαλούνται κυρίως σε δικαιώματα και ελευθερίες. Απαιτούνται συνεπώς πρωτοβουλίες που θα ισχυροποιήσουν την δημοσιογραφική παρουσία και τον υπεύθυνο ρόλο των συντακτών.
Με την απελευθέρωση των πόρων από το ΕΣΠΑ και σε συνδυασμό με τις τελευταίες , έστω και αναιμικές αποφάσεις του Eurogroup, απαιτείται εκτός των άλλων, η εφαρμογή προγραμμάτων ειδικά για τους δημοσιογράφους. Στην αρχή μπορεί να καλύψουν τους ανέργους ( μακροχρόνια, σε επίσχεση, απλήρωτους κ. α) αλλά μπορεί να αφορούν και όλους τους δημοσιογράφους σε πανελλαδική κλίμακα.
Στο έργο της επιμόρφωσης-κατάρτισης και μετάβασης των δημοσιογράφων στις νέες συνθήκες, με αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και την ενίσχυση του ρόλου της ανεξαρτησίας τους, θα πρέπει να αξιοποιηθεί η τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί στα τμήματα ΜΜΕ των δημόσιων πανεπιστημίων (ΕΚΠΑ, Αριστοτέλειο, Πάντειο, ΤΕΙ ) ή σε εξειδικευμένα περιφερειακά ινστιτούτα, που η λειτουργία τους πιστοποιείται και διασφαλίζεται από πανεπιστημιακούς.
Η συμμετοχή θα πρέπει να έχει διάρκεια, να καλύπτει άμεσες ανάγκες και να μην έχει σχέση με …..φιλανθρωπικές πρακτικές Voucher. Η ένταξη στα προγράμματα να είναι ελεύθερη, ουσιαστική και να πιστοποιείται με τις εγγυήσεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας στην κατεύθυνση αυτορρύθμισης και αυτοδέσμευσης.
Θα πρέπει όμως να γίνουν και οι κρίσιμες επιλογές στα συνδικάτα του κλάδου.
Η κρίση στο τύπο και στα ηλεκτρονικά ΜΜΕ, ιδιαίτερα έντονη την τελευταία δεκαετία από μνημονιακές πολιτικές αλλά και από πρακτικές της ιδιοκτησίας των ΜΜΕ και των Τραπεζών, εκτός από την απαξίωση της ενημέρωσης, λόγω επιλογών μερίδας των ιδιοκτητών, με την ανοχή του πολιτικού προσωπικού, δημιούργησε εργοδοτικό καθεστώς με μαζικές απολύσεις, τεχνάσματα πτώχευσης, λουκέτα και κυρίως απλήρωτους ή άνεργους συντάκτες σε όλη την Ελλάδα.
Η επιλογή ενίσχυσης των ΜΜΕ με «ζεστό χρήμα» αφορά τις επιχειρήσεις ( όχι υποχρεωτικά τους εργαζόμενους). Θα έπρεπε από την αρχή να προβλεφθεί με την αναγκαία νομοθετική κατοχύρωση, θεσμική αντιμετώπιση των προβλημάτων και όχι ενισχύσεις με πολιτικό χρήμα μέσα από επιτροπές Τύπου δήθεν δεοντολογίας. Οι διαδικασίες να είναι γνωστές εκ των προτέρων και βεβαίως αδιάβλητες. (πχ ρήτρα μισθωτής εργασίας, σύνθεση προσωπικού, κυκλοφορία, επισκεψιμότητα κ. α.)
Το ίδιο πρέπει να ισχύει και με την κρατική διαφήμιση, με επέκταση της ρήτρας και στις ιστοσελίδες.
Στις δημοσιογραφικές ενώσεις και στο Μορφωτικό ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ, έχει κατατεθεί πλήρες και επεξεργασμένο σχέδιο για την ενίσχυση του έντυπου Τύπου, από ομάδα εργασίας με επικεφαλής το συνάδελφο και μέλος του ΔΣ του ΕΔΟΕΑΠ Κώστα Ντελέζο,
Δυστυχώς όμως τις προτάσεις αυτές για μεσοπρόθεσμη αντιμετώπιση του ζητήματος της ενημέρωσης και των εργαζομένων στα ΜΜΕ, αρνούνται ακόμη και να συζητήσουν η ΕΣΗΕΑ και η ΠΟΕΣΥ. Τις προτάσεις αυτές τις έχουν σκόπιμα αποκλείσει από το διάλογο με την Πολιτεία.
Θα πρέπει να υπάρξει υπέρβαση από τις πελατειακές σχέσεις, κομματικές επιλογές, και πρακτικές χειραγώγησης, που μόνο το δικαίωμα στην υπεύθυνη ενημέρωση δεν υπηρετούν.
Σε κάθε περίπτωση οι δημοσιογράφοι πρέπει να έχουν, συνθήκες και συμβάσεις εργασίας που «παρέχουν επαρκές επίπεδο κοινωνικής προστασίας, ούτως ώστε να μην συμβιβάζονται ως προς την αμεροληψία και ανεξαρτησία τους» [Κοινοβουλευτική Συνέλευση Συμβουλίου της Ευρώπης Απόφαση 1636 (2008), Δείκτες για τα Μέσα σε μια Δημοκρατία, σημεία 8.11-8.12). Το ίδιο ισχύει για τις συνδικαλιστικές ελευθερίες και την απρόσκοπτη πρόσβαση στις πηγές.
Αν θέλουμε να υπάρχει ενημέρωση από δημοσιογράφους χωρίς ημερομηνία λήξης.
Πηγή:www.styx.gr και www.esos.gr